Hoe krijg je als ondernemingsraad invloed op de besluitvorming?
Ondernemingsraden spelen een cruciale rol in het bedrijfsleven. Ze vertegenwoordigen de belangen van werknemers en hebben als doel om een gezonde balans te creëren tussen de belangen van de organisatie en die van de medewerkers. Maar hoe kunnen ondernemingsraden daadwerkelijk invloed uitoefenen op de besluitvorming van een organisatie? Het draait allemaal om timing, relaties en strategie.
Vroegtijdige Betrokkenheid
Invloed uitoefenen begint met het moment waarop de OR betrokken wordt in de besluitvorming. Als de OR een goede werkrelatie met de bestuurder heeft, kan hij in een vroeg stadium van het proces worden betrokken. Dit geeft de OR de mogelijkheid om waardevolle input te geven voordat besluiten definitief worden genomen.
Een sterke relatie met de bestuurder betekent dat de OR op de hoogte blijft van wat er speelt binnen de organisatie. Door vroegtijdige betrokkenheid kan de OR zijn eigen uitgangspunten inbrengen en ervoor zorgen dat deze worden meegenomen in de besluitvorming. Het is hierbij belangrijk dat de OR een duidelijk beeld heeft van wat hij wil bereiken in de komende periode. Door vanuit hier te redeneren, kan de OR een gerichte en effectieve bijdrage leveren.
Overleg
Het voeren van effectieve gesprekken met de bestuurder is een belangrijk onderdeel van het werk van de OR. Door focus aan te brengen in deze gesprekken, zorgt de OR ervoor dat hij zich niet verliest in details. Dit voorkomt ook dat de OR op de stoel van het management gaat zitten.
Inhoudelijke argumenten zijn essentieel om de bestuurder te overtuigen en een ander perspectief te bieden. Door duidelijke en feitelijke informatie te verstrekken, kan de OR de bestuurder overtuigen van zijn standpunt. Daarmee zou je een invloedrijke positie kunnen verkrijgen. Goede voorbereiding en kennis van de organisatie en de omgeving is hierbij essentieel.
Gebruikmaken van de Wet
Naast een goede relatie en effectieve gesprekken heeft de OR ook wettelijke mogelijkheden die de OR ondersteunt in zijn rol. De Wet op de Ondernemingsraden (WOR) biedt verschillende instrumenten waarmee de OR invloed kan uitoefenen:
- Informatierecht (art. 31 ev): Hiermee kan de OR alle informatie opvragen die van belang is voor het functioneren als OR.
- Initiatiefrecht (art. 23 lid 3): Dit is feitelijk de mogelijkheid om alles bij de bestuurder bespreekbaar te maken en initiatieven te ontplooien. Daarmee kan de OR eigen voorstellen direct op de overlegtafel leggen.
- Stimuleringsrecht-zorgplicht (art. 27): Dit recht is vooral bedoeld om te monitoren en te onderzoeken. Worden de afspraken nagekomen en regelgeving gevolgd? Met deze inzichten wordt de OR in staat gesteld (verbeter)voorstellen te doen. Bijvoorbeeld gericht op het verbeteren van de arbeidsomstandigheden en de zorg voor de medewerkers.
- Overleg over de algemene gang van zaken (art. 24): Hier kan de OR overleg voeren over de langere termijn. Wat gaat op ons afkomen? Welke beelden heeft de bestuurder hierover? En worden de uitgangspunten van de OR in de besluitvorming meegenomen. Vervolgens maak je vooral afspraken over het proces (wanneer komen welke voorstellen?) en de wijze waarop je als OR hierbij betrokken wil worden.
Door optimaal gebruik te maken van deze rechten, kan de OR een sterke positie innemen en daadwerkelijk invloed uitoefenen op de besluitvorming van de organisatie.
Conclusie
Het uitoefenen van invloed als OR vereist o.a. een combinatie van een goede werkrelatie met de bestuurder, effectieve communicatie en het gebruik van wettelijke rechten. Deze vroegtijdige betrokkenheid geeft de OR de mogelijkheid een belangrijke rol te spelen in de besluitvorming. Dit draagt niet alleen bij aan een betere bedrijfsvoering, maar zorgt er ook voor dat de belangen van de werknemers goed worden vertegenwoordigd en draagvlak voor het te nemen besluit van de bestuurder.
Geschreven door Rob Latten, organisatie-adviseur bij DeVerandermotOR. Leer meer over Rob bij "het team" of op LinkedIn.